افسردگی و کرونا

افسردگی یکی از آسیب‌‌ها و اختلال‌های روانی شایع است که از زمان شیوع بیماری کرونا و به اشکال مختلف جمعیت کثیری از مردم جهان چه آن‌هایی که به این بیماری مبتلا شده‌ و بهبود یافته‌اند و چه آن‌هایی که هنوز ترس از ابتلا به این بیماری را دارند، تحت تاثیر قرار داده است.

کرونا به دلیل سرعت انتقال که از ویژگی‌های این ویروس است، باعث ایجاد یک وضعیت اضطراری و ترس‌آور شده است و این بیماری واگیردار نه تنها سبب نگرانی‌هایی در ارتباط با سلامت جسمی همگانی شده بلکه باعث بروز بیماری‌های روان‌شناختی و اختلالات روانی نیز می‌شود. در این شرایط، حفظ وضیعت سلامت روان افراد به ویژه بهبودیافتگان کرونا ضروری است.

در شرایط شیوع کرونا نه تنها باید به حفظ سلامت جسمی اهمیت داد، بلکه باید مراقب سلامت روان خود و افراد خانواده هم بود. گاهی اپیدمی اضطراب بسیار سریع‌تر از اپیدمی بیماری رشد می‌کند و ابهامات موجود در این شرایط می‌تواند احساس ناامنی، نگرانی و اضطراب را افزایش دهد.

برای کاهش مشکلات روحی ناشی از این وضعیت، در حال حاضر چه راهکارهایی باید در نظر گرفته شود و هنگامی که زندگی عادی از سر گرفته شود، چه تغییراتی رخ خواهد داد؟

ترس و اضطراب و عدم اطمینان طولانی ‌مدت می‌تواند اثرات بد و نامطلوبی روی سلامت ذهن افراد بگذارد. بنا به گفته متخصصان، ترس در برابر یک موضوع حاد و نگران ‌کننده واکنشی کاملاً عادی است که به ‌موجب آن فرد نشان می‌دهد که تهدید را درک کرده است. افراد هنگام رویارویی با تهدیدی خطرناک، از خود واکنش جنگ یا گریز را بروز می‌دهند که این واکنش موقتی است و فقط به ما کمک می‌کند که در لحظه‌ای بحرانی، تصمیمی بگیریم تا خود را از مهلکه نجات دهیم. در واقع این ترس، قرار نیست هفته ‌ها یا حتی ماه‌ها باقی بماند.

با وجود دنیاگیری ویروس کرونا باید گفت، می‌توان از این شرایط جان سالم به ‌در برد و دچار مشکلات روحی نشد. پیش از هر چیز باید بدانید که فقط شما نیستید که گرفتار این شرایط بغرنج شده‌اید. سپس با توجه به راهنمایی‌های زیر از ابتلا به افسردگی پیشگیری کنید:

1- کمک گرفتن از متخصصان: در حال حاضر متخصصان بسیاری  فعال هستند و می‌توانید بدون هیچ زحمتی با یکی از آنها ارتباط بگیرید و راهنمایی بخواهید. این متخصصان در همه زمینه‌های بهداشتی، سلامت جسم و روان، شما را به‌خوبی راهنمایی می‌کنند.

2- شکیبایی: کوید۱۹ شرایطی را به‌وجود آورده که تاکنون کسی آن را تجربه نکرده بود. بنابراین تا جایی ‌که می‌توانید صبر و شکیبایی به خرج دهید. بهتر است خودتان را با یادگیری موضوعی یا انجام دادن کارهای معوقه سرگرم کنید.

3- تنفس عمیق: هر زمان که احساس ترس و اضطراب به‌ سراغتان آمد، از تکنیک تنفس عمیق بهره بگیرید. چند تنفس عمیق با چشمان باز و پاهایی که محکم روی زمین قرار گرفته‌اند، معجزه می‌کنند. این تکنیک اثرات آرام‌بخشی دارد.

4- ورزش: ورزش کنید. مسلماً در این زمان به باشگاه ورزشی نباید بروید زیرا خود را در خطر ابتلا به ویروس کرونا قرار می‌دهید. اما اگر می‌توانید اطراف خانه‌تان پیاده‌روی کنید. یا در خانه ورزش‌های ساده انجام دهید. تحرک بدنی می‌تواند از بروز افسردگی و شدت آن پیشگیری کند.

5- توجه به کارهای روزمره: انجام دادن کارهای روزمره برای همه ما ضروری است اما افرادی که گرفتار نگرانی، اندوه و دیگر مشکلات روحی هستند، بیش از هر کس دیگر باید به کارهای روزمره خود رسیدگی کنند. با این روش افکار مزاحم را از ذهن خود بیرون کرده و احساس آرامش خواهند کرد. بنابراین برای خود یک برنامه روزانه ترتیب دهید و به آن پایبند باشید.

6- مراقبت از کودکان: تغییرات برای کودکان بسیار سخت است، بنابراین باید در این روزها به کودکان بیش از گذشته توجه کنید. به آن‌ها شرایط را با زبانی که متوجه شوند، توضیح دهید و صادقانه رفتار کنید. سپس برای فعالیت‌های روزانه او برنامه ‌ریزی کنید و اجازه ندهید به دلیل تعطیلی مدارس، ساختار زندگی روزمره‌شان به‌ هم بریزد. همچنین می‌توانید آنها را تشویق به انجام دادن کارها به روش خلاقانه خودشان کنید. این کار باعث می‌شود، از شرایط پیش آمده لذت ببرند و کمتر دچار ترس و افسردگی ناشی از آن شوند.

7- مراقبت از کهنسالان: درست است که باید فاصله اجتماعی خود با سالمندان را حفظ کنیم تا آن‌ها از ابتلا به ویروس کوید۱۹ در امان بمانند. اما باید دائماً به وسیله وسایل ارتباطی، در تماس باشیم. آن‌ها نباید احساس تنهایی و ترس کنند. البته در صورت نیاز می‌توانید از خدمات اجتماعی کمک گرفته و بهترین اقدام را برای عزیزان سالمند خود انجام دهید. با پیشگیری از ترس مزمن می‌توانید جلوی افسردگی ناشی از آن را بگیرید و البته بدانید که ویروس کرونا و پیامدهای آن همیشگی نیست و سرانجام پایانی بر آن خواهد بود.

سیده طاهره حسینی، مدیر مرکز مشاوره آرامش پلیس فارس