ویژگی‌های حكمران شایسته از منظر قرآن و روایات / مسئول دلسوز انتخاب كنیم
مدرس سطوح عالی حوزه علمیه قم با اشاره به در پیش رو بودن انتخابات ریاست جمهوری در سال آینده به تبیین ویژگی‌های حكمران شایسته از منظر قرآن كریم و روایات اسلامی پرداخت.
حجت‌الاسلام والمسلمین امین رصاف، مدرس سطوح عالی حوزه علمیه قم در گفت‌وگو با ایكنا از فارس، به تبیین ویژگی‌های حكمران شایسته از منظر قرآن كریم و روایات اسلامی پرداخت.
وی با استناد به آیه 54 سوره یوسف که می‌فرماید: «وَقَالَ الْمَلِكُ ائْتُونِی بِهِ أَسْتَخْلِصْهُ لِنَفْسِی فَلَمَّا كَلَّمَهُ قَالَ إِنَّكَ الْیوْمَ لَدَینَا مَكِینٌ أَمِینٌ؛ و پادشاه گفت او را نزد من آورید تا وى را خاص خود كنم پس چون با او سخن راند گفت تو امروز نزد ما با منزلت و امین هستى» گفت: در این آیه دو ویژگی در شأن حضرت یوسف(ع) بیان می‌كند یكی مكین بودن یعنی دارای مقام و منزل و دیگری امین بودن.
رصاف افزود: بعد از آن حضرت یوسف(ع) می‌فرماید «قَالَ اجْعَلْنِی عَلَى خَزَائِنِ الْأَرْضِ إِنِّی حَفِیظٌ عَلِیمٌ؛ [یوسف] گفت مرا بر خزانه‌هاى این سرزمین بگمار كه من نگهبانى دانا هستم» (آیه 55 سوره یوسف) در اینجا هم دو ویژگی از قول حضرت یوسف(ع) بیان می‌كند یكی حفیظ بودن و دیگری علیم بودن یعنی هم درستكار و نگه‌دار خوبی است و هم متخصص و علیم خوبی است و این دو ویژگی تعهد و تخصص را از جمله ویژگی‌های حكمران شایسته برمی‌شمارد.
وی ادامه داد: از این آیات برداشت می‌شود كه حكمران شایسته باید از تخصص و تعهد و درستكاری لازم برخوردار باشد ضمن اینكه امین بودن و دارای منزلت بودن هم از دیگر ویژگی‌های حكمران شایسته در این آیات است.
عضو جامعه اساتید حوزه‌های علمیه فارس بیان كرد: همچنین قرآن كریم درباره حضرت رسول اكرم اسلام(ص) می‌فرماید «وَإِنَّكَ لَعَلَى خُلُقٍ عَظِیمٍ؛ و راستى كه تو را خویى والاست» (آیه 4 سوره قلم) وقتی خداوند مدال خلق عظیم را به پیامبر(ص) اعطا كرده است یعنی حاكم و حكمران باید این ویژگی را داشته باشد لذا كسی كه به دنبال مسئولیت اجتماعی است و می‌خواهد خدمت‌رسان خوبی باشد باید خلق عظیم داشته باشد.
وی یادآور شد: در حدیثی از امام حسین(ع) آمده است كه آن حضرت فرمودند از پدرم امیرمؤمنان(ع) درباره ویژگی‌های زندگی پیامبر(ص) و اخلاق ایشان سؤال پرسیدم و ایشان پاسخ داد كه پیامبر(ص) با هم‌نشینان خود دائماً خوش‌رو، خندان و ملایم رفتار می‌كرد و هرگز خشن، سنگدل، پرخاشگر، بدزبان و عیب‌جو نبود و هیچ‌كس از او مأیوس نمی‌شد و هر كس كه به در خانه‌اش می‌آمد ناامید باز نمی‌گشت.
رصاف اضافه كرد: همچنین امام می‌فرماید پیامبر(ص) سه چیز را از خود دور كرده بود؛ مجادله در سخن، پرگویی و دخالت در كاری كه به او مربوط نمی‌شود و همچنین پیامبر(ص) هیچ‌گاه كسی را مذمت و سرزنش نمی‌كرد و از لغزش‌ها و عیوب پنهانی مردم جست‌وجو نمی‌كرد و در زندگی مردم سرک نمی‌كشید و هرگز سخن نمی‌گفت مگر در اموری كه ثواب الهی داشت و در موقع سخن گفتن چنان نافذ‌الكلمه بود كه همه سكوت اختیار می‌كردند و این‌ها ویژگی‌هایی است كه یك حكمران جامعه اسلامی هم باید داشته باشد.
مدرس سطوح عالی حوزه علمیه قم گفت: همچنین خداوند در آیه 159 سوره آل‌عمران می‌فرماید «... لَوْ كُنْتَ فَظًّا غَلِیظَ الْقَلْبِ لَانْفَضُّوا مِنْ حَوْلِكَ فَاعْفُ عَنْهُمْ وَاسْتَغْفِرْ لَهُمْ وَشَاوِرْهُمْ فِی الْأَمْرِ فَإِذَا عَزَمْتَ فَتَوَكَّلْ عَلَى اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ یحِبُّ الْمُتَوَكِّلِینَ؛ اگر تندخو و سخت‌دل بودى قطعاً از پیرامون تو پراكنده مى‌شدند پس از آنان درگذر و برایشان آمرزش بخواه و در كار[ها] با آنان مشورت كن و چون تصمیم گرفتى بر خدا توكل كن زیرا خداوند توكلكنندگان را دوست مى‌دارد». اگر پیامبر(ص) غلیظ قلب بود و دارای خلق عظیم نبود مردم از اطرافش پراكنده می‌شدند و این لین و نرم بودن پیامبر(ص) باعث شده بود كه مردم در کنارش همیشه حضور داشته باشند و ایشان با كسی با درشتی سخن نمی‌گفت و سنگدل برخورد نمی‌كرد.
وی ادامه داد: همچنین در این آیه خداوند سایر ویژگی‌های پیامبر(ص) را برمی‌شمارد كه از گناه مردم درمی‌گذشت و برای آنان طلب استغفار كرده و با آنان مشورت می‌كرد لذا یكی از دستورات خدا به پیامبر(ص) این است كه در كارها با مردم مشورت كن و یكی از ویژگی‌های حاكم جامعه اسلامی این است كه اهل مشورت باشد و خود را عقل كل نداند.
رصاف با تأكید بر اینكه كسانی كه به دنبال مسئولیت اجتماعی هستند باید گوشی برای شنیدن داشته باشند و سخنان دیگران را بشنوند و دیگران بتوانند به راحتی به او مشورت دهند، گفت: همچنین در ادامه آیه مذكور ویژگی دیگر پیامبر(ص) آمده است كه باید حاكم جامعه اسلامی هم چنین باشد یعنی اهل توكل و از غیر خدا نترسد و تنها به خدا تكیه كند زیرا خداوند متوكلین را دوست دارد.
مدرس سطوح عالی حوزه علمیه قم با اشاره به آیه 128 سوره توبه «لَقَدْ جَاءَكُمْ رَسُولٌ مِنْ أَنْفُسِكُمْ عَزِیزٌ عَلَیهِ مَا عَنِتُّمْ حَرِیصٌ عَلَیكُمْ بِالْمُؤْمِنِینَ رَءُوفٌ رَحِیمٌ؛ قطعاً براى شما پیامبرى از خودتان آمد كه بر او دشوار است شما در رنج بیفتید به [هدایت] شما حریص و نسبت به مؤمنان دلسوز مهربان است»، گفت: خداوند در این آیه باز هم ویژگی‌های پیامبر(ص) را برمی‌شمارد كه برای ایشان سختی‌های مردم سخت است و به هدایت مردم حریص است و همچنین پیامبر(ص) نسبت به مؤمنان رئوف است لذا حاكم جامعه اسلامی باید هم نسبت به هدایت مردم حساس باشد و هم دلسوز آنان بوده و دشواری مردم برایش سخت باشد بنابراین كسی كه می‌خواهد مسئولیت اجتماعی داشته باشد بررسی كند كه آیا چنین ویژگی‌هایی در خود دارد یا خیر.
وی اظهار كرد: كسی كه می‌خواهد در نظام جمهوری اسلامی مسئولیت بگیرد باید بداند این نظام و انقلاب الهی است و پرچم آن باید به دست صاحب اصلی برسد و مسیر انقلاب هم این بوده كه به انقلاب جهانی مهدی موعود(عج) متصل شود لذا باید بین خود و انقلاب جهانی سنخیت داشته و آن را باور داشته باشد و در این مسیر هم شب و روز را از هم نشناسد.
رصاف با بیان اینكه اگر كسی از این معارف بهره‌ای دارد می‌تواند مسئولیت بگیرد، گفت: مردم هم باید دقت كنند كسی را انتخاب كنند كه خود را از مقدمه‌سازی برای انقلاب جهانی دور نداند و استكبارستیز باشد زیرا انقلاب جهانی تماماً استكبار را كنار می‌زند.
مدرس سطوح عالی حوزه علمیه قم در پایان اظهار كرد: فردی كه در نظام اسلامی به دنبال مسئولیت است باید نسبت به مؤمنان رئوف و رحیم و مهربان و دلسوز و اهل تواضع باشد و در مقابل مستكبران هم سخت‌گیر تا بتواند این انقلاب را به انقلاب جهانی متصل كند.
انتهای پیام
