فداکاری در دوران کرونا؛ محور دهمین دوره آیین اعطای تندیس فداکاری

به گزارش خبرنگار ایکنا، نخستین جلسه شورای عالی دهمین دوره آیین اعطای تندیس ملی فداکاری به دانشجویان ایران شامگاه روز سه‌شنبه ۳۰ دی‌ماه با حضور سیدحمیدرضا طیبی، رئیس جهاددانشگاهی و رئیس شورای عالی این آئین، عیسی علیزاده، معاون فرهنگی جهاددانشگاهی و دبیر شورای عالی، سیما سادات لاری، معاون فرهنگی و دانشجویی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، سیدعلی طباطبایی قمی، رئیس سازمان جهاددانشگاهی تهران، جمال رحیمیان، معاون فرهنگی سازمان جهاددانشگاهی تهران و دبیر دهمین آیین، محمد گل‌افشان، رئیس سازمان جوانان جمعیت هلال احمر، ذوالفقار یزدانمهر، معاون امور مشارکت‌های مردمی، مؤسسات غیردولتی، توانمندسازی و امور مجلس سازمان بهزیستی کشور، ژیلا مهدی آقایی، معاون آموزش و مشارکت‌های مردمی سازمان حفاظت محیط زیست، یعقوب سلیمانی، معاون فرهنگی و آموزشی بنیاد شهید و امور ایثارگران، سعید محمدی، معاون فنی و فناوری‌های نوین سازمان انتقال خون ایران و مسعود حبیبی، معاون اجتماعی و پارلمانی سازمان نظام پزشکی کشور و رئیس جهاددانشگاهی واحد علوم پزشکی تهران در محل تالار امیرکبیر معاونت فرهنگی دانشگاه تهران برگزار شد.

‌

---

‌

بر اساس این گزارش، سید حمیدرضا طیبی، رئیس جهاددانشگاهی، در این مراسم طی سخنانی با بیان اینکه فداکاری یکی از صفات برجسته انسانی است و اینکه انسان دفاع از میهن و سلامت و جان و مال مردم را مقدم بر خود بداند، جزو صفات عالی انسانی و از درجات بالای ایمان محسوب می‌شود، اظهار کرد: همه ما باید در ترویج این صفات نیکو بکوشیم و نیز از کسانی که به این امر همت دارند قدردانی کنیم.

‌

‌
طیبی ادامه داد: با توجه به شرایط خاص و مشکلات مردم و ظلم‌هایی که از خارج به کشور می‌شود و نیز برخی سوءمدیریت‌ها، به گسترش فداکاری‌ها نیازمند هستیم؛ لذا به سهم خودمان، حمایت‌های لازم از برگزاری مطلوب دهمین دوره آیین اعطای تندیس فداکاری را در دستور کار قرار می‌دهیم.

سیدعلی طباطبایی قمی، رئیس سازمان جهاددانشگاهی تهران، نیز طی سخنانی با بیان اینکه هر دوره برگزاری این آیین با دوره قبل متفاوت بوده و تجربیاتی به همراه داشته است، گفت: با توجه به شرایط خاصی که در کشور با آن دست به گریبان هستیم، مقرر گردیده فداکاری‌ها در حوزه سلامت ویژگی خاص این دوره باشد که البته به صورت مجازی و نیز حضوری و محدود برگزار خواهد شد.

وی افزود: در دوره پیشین آیین اعطای تندیس فداکاری دانشجویان ایران، از سردار شهید سلیمانی برای حضور در این آیین دعوت به عمل آوردیم که این افتخار نصیب ما نشد.

‌

‌
سیماسادات لاری، معاون فرهنگی و دانشجویی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نیز طی سخنانی در این جلسه گفت: وقتی صحبت از فداکاری به میان می‌آید، فعالیت‌ها رنگ خدایی می‌گیرد و حتی شاید خودخواه‌ترین افراد هم سر تعظیم در مقابل فداکاران فرود آورند. فداکاری از کسی سر نمی‌زند مگر آن که فرد اقدام به خودسازی کرده و از روح بزرگ و بلندی برخوردار باشد. فداکاری گمشده روزگار ماست و در شرایط و موقعیت‌های مختلف کشور فداکاری‌ها و از خودگذشتگی‌ها به منصه بروز و ظهور رسیده است.

وی همچنین با بیان اینکه مصداق‌های فداکاری طی دوران شیوع کرونا جلوه‌گر شد، ادامه داد: همواره در فعالیت‌های جهادی دیده بودیم که جوانان با هر عقیده و مسلکی پای کار و حاضر در میدان بوده‌اند و این پرسش در ابتدای شیوع بیماری مطرح بود که آیا در این موقعیت حساس کنونی هم جوانان در میدان خواهند بود؟

به گفته این مقام مسئول؛ بیشترین کانون‌های فرهنگی دانشجویی را کانون‌های خیریه و حمایتی تشکیل می‌دهند و در دوران شیوع بیماری کرونا و علی‌رغم ترس و وحشت عمومی، دانشجویان پزشکی و دستیاران، از انجام کار و وظیفه خود سر باز نزدند و در صحنه و میدان شبه مین‌گذاری شده کرونا فداکارانه حاضر بودند.

لاری همچنین گفت: طی اجرای پویش همدلی «زندگی دست یاری‌گر توست» با همکاری وزارتین علوم و بهداشت، حدود ۸ هزار دانشجو به این پویش پیوستند که حدود هفت هزار نفر آن‌ها دانشجویان علوم پزشکی بودند و در همه ابعاد و موضوعات از جمله مستندسازی و تولید محتوا‌های علمی و فرهنگی و در موضوعات درمانی فعالیت کردند.

به گفته معاون فرهنگی و دانشجویی وزارت بهداشت؛ شاید آن زمان که از این دوران گذر و از این بیماری عبور کردیم، متوجه این فداکاری‌ها و از خودگذشتگی‌ها بشویم و اگرچه تاریخ باقی خواهد ماند، اما نباید از وظیفه‌مان در جهت تبیین این ایثارگری‌ها برای آیندگان عدول کنیم. این رویداد قطعاً یکی از جلوه‌های خوب به نمایش درآوردن این مسئله است و امید است که برگزاری این آیین موجب نشر روحیه فداکاری و اخلاق‌مداری در جامعه شود.

‌

‌
جمال رحیمیان، معاون فرهنگی سازمان جهاددانشگاهی تهران، نیز ضمن ارائه گزارشی از روند اجرای ۹ دوره گذشته آیین اعطای تندیس ملی فداکاری به دانشجویان به برنامه‌های دوره جدید اشاره کرد و گفت: طی یک سال گذشته که کشورمان درگیر شیوع بیماری شده و جلوه‌های فداکاری به ویژه در حوزه سلامت را شاهد بودیم، مقرر گردید که موضوع اصلی این دوره به تبع شرایط حاضر با محوریت فداکاری‌ها در دوران کرونا باشد.

وی افزود: طی ۹ دوره برگزاری این آیین، با توجه به مشارکت دانشجویان و گروه‌های دانشجویی، در حدود ۸۵ درصد دانشجویان به صورت گروهی و ۱۵ درصد به صورت فردی شرکت کرده بودند، همچنین تعداد دانشجویان آقا در این دوره‌ها، ۸۲ درصد و ۱۸ درصد متعلق به خانم‌هاست. ۷۹ درصد از برگزیدگان، از شهرستان‌ها و ۲۱ درصد از تهران بوده‌اند و ۱۶ درصد برگزیدگان از رشته‌های گروه پزشکی و ۸۴ درصد از میان دانشجویان رشته‌های غیرپزشکی بوده‌اند که در مجموع ۳۷۷ گروه دانشجویی طی ۹ دوره این آیین مورد تجلیل قرار گرفتند.

‌

‌
رحیمیان با تأکید بر اینکه امسال محور فداکاری و ایثارگری در دوران کرونا مدنظر است، اظهار کرد: دوره دهم در قالب چهار بخش از جمله تجلیل از دانشجویان و گروه‌های دانشجویی فداکار خواهد بود که طی این بخش از ۶۸ دانشجوی فداکار مطابق سهمیه‌بندی تجلیل و تقدیر به عمل می‌آید. بر این اساس، وزارت بهداشت که در دوره قبل دو سهمیه داشت، امسال 15 سهمیه برای معرفی برگزیده خواهد داشت، وزارت علوم نیز که در دوره گذشته ۵ سهمیه داشت، امسال ۷ سهمیه به آن تعلق گرفته، همچنین جمعیت جوانان هلال احمر همان ۸ سهمیه را مطابق دوره پیشین خواهد داشت. سهمیه بسیج دانشجویی از تعداد ۵ به ۱۰ سهمیه در دوره دهم ارتقا پیدا کرده و سهمیه برگزیدگان معرفی شده از سوی سازمان بهزیستی از ۳ سهمیه به ۵ سهمیه افزایش یافته. کمیته امداد نیز از ۲ سهمیه به ۳ سهمیه ارتقا پیدا کرده است. سازمان حفاظت از محیط زیست، بنیاد شهید و امور ایثارگران، سازمان انتقال خون و سازمان نظام پزشکی و پرستاری هر کدام سه سهمیه برگزیده در دوره پیش‌رو خواهند داشت. دبیرخانه آیین نیز از ۷ سهمیه در دوره قبل به ۴ سهمیه تنزل پیدا کرده است.

معاون فرهنگی سازمان جهاددانشگاهی تهران یادآور شد: بخش دیگر، بخش ویژه ساخت تندیس ویژه مدافعان سلامت و نصب در دانشگاه‌های علوم پزشکی و بیمارستان‌ها خواهد بود. همچنین پیشنهاد شده ذیل این بخش میادین در شهر‌های کشور به نام شهدای سلامت نامگذاری شود. بخش جنبی سومین بخش است که به دستگاه‌ها و مجموعه‌های همکار در این رویداد اختصاص دارد که با یاری آن‌ها ۲۲ نفر از اساتید و افراد غیردانشجوی فداکار از سازمان‌های همکار شناسایی و مورد تقدیر قرار خواهند گرفت. در مجموع طی دوره دهم ۹۰ دانشجو و گروه دانشجویی و استاد فداکار مورد تجلیل قرار می‌گیرند.

وی ادامه داد: بخش قهرمانان نیز یکی دیگر از بخش‌های چهارگانه این آیین خواهد بود که طی آن از حدود ۳۰۰ خانواده شهید مدافع سلامت همزمان با برگزاری آیین در تهران تقدیر خواهد شد. مقرر شده است به هر خانواده شهید مدافع سلامت یک تندیس اهدا شود. همچنین در زمینه گرامیداشت یاد قهرمانان ملی از جمله سردار شهید سپهبد حاج قاسم سلیمانی و شهید محسن فخری‌زاده، دبیرخانه دهمین آیین اعطای تندیس فداکاری ضمن محکوم کردن ترور این شهیدان، پیشنهاد کرده است تندیس فداکاری منقش و مزین به نام سردار شهید سلیمانی اعطا شود، همچنین تزیین الواح تقدیر برگزیدگان به تمثال و یادداشتی در خصوص گرامیداشت این شهید والامقام را داشته باشیم و نیز دعوت از خانواده‌های این شهیدان در مراسم و اعطای تندیس ملی فداکاری از طرف دانشجویان و دانشگاهیان به ایشان و اعطای چفیه و قاب خاتم شهید سلیمانی به برگزیدگان از جمله برنامه‌های این دوره در این بخش خواهد بود.

‌

‌
به گفته معاون فرهنگی سازمان جهاددانشگاهی تهران و دبیر اجرایی آیین اعطای تندیس ملی فداکاری به دانشجویان ایران؛ مقرر شده زمان برگزاری این آیین پنجم تا ششم اسفندماه به صورت محدود در تهران و همزمان به صورت مجازی در سطح کشور برگزار شود.

مسعود حبیبی، رئیس جهاددانشگاهی واحد علوم پزشکی تهران، نیز به‌ عنوان یکی دیگر از حاضران این نشست، طی سخنانی اظهار کرد: در دوران شیوع این بیماری و وحشت و ترس عمومی و در مدت زمانی که حتی خانواده‌ها حاضر نبودند بر بالین بیمار خود حاضر شوند، شاهد جان‌فشانی‌های کادر درمان بودیم. با توجه به اینکه در شرایط سخت و تحریم هم قرار داشتیم لازم است که این فداکاری‌ها مورد قدردانی قرار گیرد که خوشبختانه جایگاه ویژه‌ای برای وزارت بهداشت و شهدای سلامت در این دوره در نظر گرفته شده است.

وی افزود: در خصوص نامگذاری میادین خوب است نماینده‌ای از شهرداری تهران به این جلسات دعوت شود تا در این‌باره هم‌افزایی بیشتری اتفاق بیفتد.

سعید محمدی، معاون فنی و فناوری‌های نوین سازمان انتقال خون ایران، نیز طی سخنانی بیان کرد: در دوران کرونا تلاش ما این بود که خللی در کمک به وضعیت بیماران نیازمند خون ایجاد نشود. اهداکنندگان خون همواره یار ما بوده‌اند و امروز خوشبختانه شاهد هستیم که ۴۰ درصد اهداکنندگان خون در رده سنی بین ۱۸ تا ۳۰ سال هستند و بخش قابل توجهی از این افراد را از میان دانشجویانند.

‌

‌
وی افزود: یکی از برنامه‌های سازمان انتقال در این دوره اعطای تندیس فداکاری، اختصاص یکی از سهمیه‌های برگزیدگان به اهداکنندگان پلاسمای خون است. یکی از رسالت‌های یک سال گذشته سازمان انتقال خون استفاده از پلاسمای خون افراد بهبودیادفته از بیماری کرونا بود، آن هم در شرایطی که بسیاری از این بیماران تمایلی به این کار نداشتند، اما با این حال از ابتدای این بحران تا کنون چیزی در حدود ۱۸ هزار واحد پلاسمای خون از افراد بهبود یافته این بیماری جمع‌آوری شده که بخش‌هایی از این برای تولید دارو استفاده خواهد شد؛ لذا یکی از سهمیه‌های سازمان انتقال خون در این دوره به اهداکنندگان پلاسمای خون افراد بهبودیافته ناشی از ابتلا به کرونا اختصاص پیدا می‌کند.

ژیلا مهدی آقایی، معاون آموزش و مشارکت‌های مردمی سازمان حفاظت محیط زیست، نیز در سخنانی گفت: محیط زیست شاید از جهاتی در جایگاهی که فداکاران در این حیطه دیده شوند، قرار نداشته باشد اما واقعیت این است که هر آنچه زیست ما را تشکیل می‌دهد به محیط زیست مربوط است. امسال با توجه به تأکید دوره دهم اعطای تندیس ملی فداکاری بر مسئله کووید ۱۹، باید به فعالیت‌های محیط زیستی دانشجویان در زمینه تولید محتوا‌های آموزشی و جمع‌آوری کمک‌ها و ارسال و توزیع آن‌ها اشاره کنم.

‌

‌
ذوالفقار یزدانمهر، معاون امور مشارکت‌های مردمی سازمان بهزیستی کشور، نیز در سخنانی با تأکید بر اینکه دانشجویان از جمله شریف‌ترین و فرهیخته‌ترین قشر جامعه هستند و فداکاری و بشردوستی آنان جنس و رنگ خدایی دارد و در قالب‌های خاص و از پیش تعریف شده نمی‌گنجد، بیان کرد: توجه به یک نکته در برگزاری این رویداد حائز اهمیت است، آن هم اینکه در برگزاری این آیین نباید نگاه کلیشه‌ای به حرکت‌های دانشجویی داشت و آنچه انتظار می‌رود عمق بخشیدن، ظرفیت‌سازی و فرهنگ‌سازی با محوریت فعالیت‌های دانشجویی است. دانشجویان در نقاط دوردست نباید احساس ناامیدی داشته باشند. البته با نگاه دولتی نیز نمی‌توان فعالیت‌های خیرخواهانه را ترویج کرد و چه خوب که این فرهنگ‌سازی به واسطه دانشجویان انجام شود. در این رویداد نباید از دانشجویان علاقه‌مند به عرصه فداکاری و ایثارگری در مناطق دور از مرکز غافل شد تا استعداد‌ها شکوفا و بذر امید در وجود آنان کاشته شود.

عباس کلهر، شاعر آیینی نیز که به نمایندگی از معاونت فرهنگی و سیاسی نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها در جلسه حاضر بود، با بیان اینکه امسال فرصتی استثنایی به دست آمده و محدودیت ایجاد شده می‌تواند فرصتی باشد تا مفهوم فداکاری را دوباره زنده کنیم، گفت: طی سال‌های متمادی وقتی می‌خواستیم مفهوم ایثار و فداکاری را برای دانشجویان تبیین کنیم، آن‌ها را به یک گذشته تاریخی نزدیک و یا دور ارجاع می‌دادیم، اما امسال فرصتی استثنایی در حوزه ادبیات و شعر و داستان فراهم آمده تا بتوان مصادیق تازه‌ای در این حوزه برای افراد تعریف و تبیین کرد. این فرصت را باید قدر دانست.

‌

‌
به گفته کلهر؛ برایند فرهنگ مقاومت در تاریخ شعر فارسی و نتیجه آن، شاهنامه شد. اکنون نیز باید به واسطه جوانان خلاق و هنرمند شاهنامه‌های جدیدی خلق شود. شاید بسیاری از ما شهید فخری‌زاده را بعد از شهادتشان شناختیم و از آن زمان متوجه ابعاد شخصیتی ایشان شدیم اما درباره شهدای خدمت نیازمند این هستیم که آن‌ها را به عنوان اسطوره‌های جهاد و ایثار و مقاومت معرفی کنیم و لذا باید به شخصیت‌سازی در حوزه ادبیات و شعر و داستان پرداخته شود و این کار به نگارش زندگینامه آن‌ها گره بخورد.

یعقوب سلیمانی، معاون فرهنگی و آموزشی بنیاد شهید و امور ایثارگران، نیز به عنوان یکی از حاضران در این جلسه ضمن بیان این نکته که فداکاری، گذشت از «من» به نفع دیگران و جامعه است، گفت: نباید و نمی‌توانیم گذشت و ایثار را از دوران دفاع مقدس جدا کنیم، این فرهنگ در کشور ما ریشه‌دار است. دیگری را مقدم بر خود دانستن والاترین مرتبه ایمان است و بالاترین مرتبه ایثار متعلق به سید و سالار شهیدان حضرت اباعبدالله(ع) است. امروزه کسانی که در عرصه سلامت جانفشانی و ایثارگری می‌کنند شرایط سخت‌تری نسبت به دوران دفاع مقدس داشته و دارند. بنیاد شهید نیز جمعیتی بالغ بر ۱۱۴ هزار نفر از میان دانشجویان در دانشگاه‌های کشور را داراست و مفتخر است در راستای ترویج فرهنگ ایثار و فداکاری گام بردارد. امیدواریم به واسطه این آیین به اهداف مدنظر جامه عمل بپوشانیم.

سیدکاظم یکانی نیز به نمایندگی از معاون فرهنگی و دانشجویی دانشگاه آزاد اسلامی در این نشست خاطرنشان کرد: یکی از مهمترین راهکار‌های اساسی فرهنگ‌سازی، بحث الگوسازی است و خروجی این آیین هم باید معرفی دانشجویانی باشد که به عنوان الگو در جامعه مخاطب خود اثرگذار هستند؛ لذا در کنار توجه به سهمیه‌ها و ظرفیت‌ها و اعطای جوایز در این آیین، باید به معیار‌های گزینش الگو توجه کرد و این مسئله موضوع بحث و بررسی این جلسات قرار گیرد، گاهاً برخی الگوها، اثرگذاری بسیار زیادی دارند، اما این الگو نباید کاریکاتوری نباشد، تا ماندگار و اثرگذاری آن مطلوب و درازمدت باشد.

محمد گل‌افشان، رئیس سازمان جوانان جمعیت هلال احمر، نیز در سخنانی بیان کرد: افرادی که این تندیس را دریافت می‌کنند یعنی شعاری داده و به آن عمل کرده‌اند. موضوع فداکاری چیزی نیست که افراد به خوداظهاری بپردازند و شرایطی لازم است که این‌ افراد شناسایی و معرفی شوند و لذا نیازمند یک مدیریت فرهنگی در این‌ زمینه هستیم تا فرصتی فراهم شود که مردم و افراد جامعه این فداکاران و ایثارگران را معرفی کنند.