احکام فقهی دانش‌آموزان با نیازهای خاص مناسب‌سازی شد

به گزارش خبرنگار ایکنا، به مناسبت هفته جهانی معلولان، سیدجواد حسینی، معاون وزیر و رئیس سازمان آموزش و پرورش استثنایی کشور، امروز 19 آذر، طی نشستی خبری به تشریح اقدامات صورت گرفته برای دانش‌آموزان با نیازهای خاص پرداخت و گفت: به دلیل شیوع کرونا نیاز به مناسب‌سازی ویژه احساس می‌شد که به همین دلیل تفاهم‌نامه‌ای با سازمان بهزیستی منعقد شد.

وی ادامه داد: برگزاری مراسم بزرگداشت معلولان در 32 استان، سفر به خراسان شمالی به صورت حضوری و شرکت در مراسم استان سمنان به صورت مجازی، کلنگ‌زنی بزرگ‌ترین مجتمع آموزشی جسمی حرکتی کشور به کمک خیران، جلسه با معاون اول رئیس جمهور و تعدادی از وزرا برای حمایت از معلولان و اتخاذ تصمیمات مهم در این حوزه، راه‌اندازی 190 باشگاه پیشکسوتان با استفاده از ظرفیت مدارس و برگزاری جلساتی با حضور وزیر آموزش و پرورش در خصوص نهضت توان‌افزایی و تأمین لوازم مورد نیاز معلولان از جمله اقداماتی بود که به مناسبت بزرگداشت هفته جهانی معلولان صورت گرفت و اوایل هفته آینده نیز معاونان وزیر آموزش و پرورش در خصوص مناسب‌سازی در حوزه‌های تخصصی خود ارائه گزارش خواهند کرد.  

عدالت آموزشی؛ مهم‌ترین جلوه عدالت در جامعه

حسینی در خصوص دلایل اهمیت آموزش معلولان با اشاره به آیه 25 سوره حدید که می‌فرماید: «لَقَدْ أَرْسَلْنَا رُسُلَنَا بِالْبَيِّنَاتِ وَأَنْزَلْنَا مَعَهُمُ الْكِتَابَ وَالْمِيزَانَ لِيَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ ...؛ به راستى [ما] پيامبران خود را با دلايل آشكار روانه كرديم و با آنها كتاب و ترازو را فرود آورديم تا مردم به انصاف برخيزند»، گفت: عدالت مظهر یک جامعه سالم است و عدالت با استقرار مطلوب نظام یادگیری مستقر می‌شود. بنابراین عدالت آموزشی مهم‌ترین جلوه عدالت در جامعه است و عدالت حکم می‌کند که همه دانش‌آموزان در همه مناطق اموزش مناسب را دریافت کنند. اما با توجه به نیازهای خاص برخی دانش‌آموزان در برخی مناطق اجرای عدالت ترجیهی لازم می‌شود مثلاً باید برای دانش‌آموزان سیستان و بلوچستانی و یا برای دانش‌آموزان با ویژگی‌های خاص وقت بیشتری صرف کنیم.

وی با بیان اینکه نظام جهانی نیز در خصوص معلولان به ویژه اگر معلولیت با محرومیت همراه باشد، حساسیت دارد، ادامه داد: از طرفی آموزش و پرورش نباید بر آموزش و پرورش به صورت عام متمرکز باشد بلکه برخی مأموریت‌های بهزیستی و بهداشت و درمان را نیز باید پوشش دهد؛ از سوی دیگر با توجه به شرایط کرونا نابرخورداری‌های این افراد نسبت به سایرین افزایش یافته است.

رئیس سازمان آموزش و پرورش استثنایی کشور در ادامه سخنان خود به ارائه گزارش اقدامات صورت گرفته برای دانش‌آموزان دارای نیازهای خاص پرداخت و گفت: برنامه‌های سال 99 را به صورت کمی و کیفی از 18 فعالیت به 46 فعالیت توسعه داده‌ایم و برای سال 1400 نیز باید همین روند را ادامه دهیم.

وی ادامه داد: به لحاظ کیفی 65 درصد مجموعه برنامه‌های سال 99 نوآورانه و تأسیسی است و سه بسته تحولی را نیز به این برنامه‌ها اضافه کرده‌ایم که مبتنی بر سند تحول بنیادین بر ایجاد مدرسه انطباقی (مدرسه‌ای که با نیازهای دانش‌آموزان معلول در انطباق قرار گیرد)، مداخلات به موقع و توسعه مشارکت‌هاست.  

حسینی با اشاره به اینکه نزدیک به هزار و 600 مدرسه ویژه برای دانش‌آموزان استثنایی در کشور وجود دارد، گفت: برای برخی از گروه‌ها نیز به صورت ویژه مدرسه ساخته شده که از جمله 34 مدرسه شبانه روزی، 14 مدرسه برای مبتلایان به اوتیسم که تعداد مدارس برای مبتلایان به اوتیسم به 63 مدرسه رسیده است، 23 مدرسه ویژه نابینایان، 26 مدرسه مخصوص جسمی حرکتی‌ها، 100 مدرسه ویژه ناشنوایان و 850 مدرسه پشتیبان است. در برنامه امسال 63 مدرسه باید به صورت الگویی ایجاد شود که 17 مدرسه انجام شده و 725 مدرسه از سوی سازمان نوسازی مدارس مناسب‌سازی شده و 571 مدرسه نیز تا پایان سال مناسب‌سازی خواهد شد.

«از خشت تا بهشت»

وی از وجود 31 سالن ورزشی مخصوص دانش‌آموزان با نیازهای خاص در کشور خبر داد و گفت: از اسفند سال گذشته طرحی با عنوان «از خشت تا بهشت» آغاز به کار کرده است. نیاز به 210 مدرسه استاندارد داشتیم که با اجرای این طرح 57 درصد مدارس مورد نیاز یا ساخته شده یا کلنگ‌زنی شده که خیرین و سازمان نوسازی همکاری خیلی خوبی با ما داشتند و از آنها تشکر می‌کنیم.

حسینی با اشاره به وجود 47 مرکز راهنمایی و مشاوره در کشور، گفت: 10 مرکز در سال 98 و 19 مرکز در شرایط کرونایی موجود راه‌اندازی شده است. این مراکز با مراکز مشاوره عادی تفاوت دارد چراکه خدمات توانبخشی را به دانش‌آموزان، معلمان و خانواده‌ها ارائه می‌کند.

وی در ادامه افزود: 752 مرکز اختلالات یادگیری در کشور وجود دارد که 277 مرکز در یک سال اخیر ساخته شده است؛ همچنین توسعه مراکز جامع تشخیصی برای دانش‌آموزان با شرایط ویژه را در دستور کار قرار داده‌ایم. راه‌اندازی پارک «حرکت، جهت‌یابی و تحرک» و ساخت اتاق چند حسی نیز از دیگر اقدامات بوده است. درصدد هستیم مراکز رفاهی آموزشی را گسترش دهیم و پنج اردوگاه معلولان راه‌اندازی کنیم. 

رئیس سازمان آموزش و پرورش استثنایی کشور در خصوص برنامه روز گذشته خود با سخنگوی دولت نیز گفت: در مراسم دیروز 45 پروژه افتتاح یا کلنگ‌زنی شد که 17 پروژه خیرساز بود و 20 پروژه نیز با مشارکت خیرین و دولت ساخته می‌شود. این موضوع نشان دهنده مشارکت قوی خیران در مسائل معلولان است.

وی با تأکید بر اینکه بخشی از مناسب‌سازی‌ها در حوزه منابع انسانی و محتواها انجام می‌گیرد، تصریح کرد: در بحث منابع انسانی نهضت زبان اشاره و خط بریل داشتیم که پنج هزار مدیر، معلم، ولی دانش‌آموز یا کارکنان و مسئولان سایر دستگاه‌ها را تحت پوشش قرار دادیم، چراکه زبان اشاره و خط بریل حرکت و ارتباط معلولان را تسهیل می‌کند.

مناسب‌سازی احکام فقهی و دینی دانش‌آموزان استثنایی

حسینی اضافه کرد: برای دوره کرونا نیز باید مناسب‌سازی‌ها را جدی‌تر از آموزش و پرورش عادی در نظر می‌گرفتیم به همین دلیل دوره آموزش ضمن خدمت دوران کرونا را برگزار کردیم. 120 جلسه ویدئو کنفرانس نیز با مدارس استثنایی سراسر کشور داشتیم. در حوزه پرورشی نیز احکام فقهی و دینی دانش‌آموزان با نیاز ویژه را با کمک حوزه علمیه مناسب‌سازی کردیم. سامانه آموزش ضمن خدمت را نیز راه‌اندازی کردیم. در حال حاضر 72 درصد دانش‌آموزان استثنایی کشور از شبکه شاد برای آموزش و 17 درصد نیز از درس‌نامه‌ها و بسته‌های آموزشی استفاده می‌کنند. 22.7 درصد از دانش‌آموزان استثنایی نیز از اینترنت استفاده نمی‌کنند. میزان استفاده از گوشی هوشمند شخصی 11.1 درصد، لپ تاپ 7دهم درصد، گوشی مادر 52 درصد، تلویزیون غیر هوشمند 4 درصد و تلویزیون هوشمند 1 درصد است.

رئیس سازمان آموزش و پرورش استثنایی کشور از مناسب‌سازی هزار کتاب و محتوا در شرایط کرونایی خبر داد و گفت: 76 کیت آموزشی تولید کردیم. همچنین 32 استودیوی تولید محتوا در استان‌ها راه‌اندازی شده که نزدیک به شش هزار عنوان درس در آنها تولید شده است. دو هفته پیش نیز سامانه ندای همراه برای ارائه مشاوره در طرح تلفیق فراگیر به دانش‌آموزان، خانواده‌ها و مدیران افتتاح شد.

وی با اشاره به اینکه هنوز برنامه شاد برای نابینایان گویاسازی نشده است، اضافه کرد: تا آخر این ماه اپلیکیشن جامع اطلاع‌رسانی و آموزش برای آموزش و پرورش استثنایی راه‌اندازی می‌شود. همچنین پارلمان مشورتی اولیا تشکیل شده و دستورالعمل اولیا؛ دستیار معلم نیز  ارسال شده است.

اهدای 15 هزار تبلت به دانش‌آموزان استثنایی

حسینی ادامه داد: مناسب‌سازی تجهیزات بسیار مهم است بر همین اساس تاکنون پنج هزار تبلت و موبایل به دانش‌آموزان اهدا شده و حداقل 10 هزار تبلت دیگر نیز اهدا خواهد شد و این روند ادامه پیدا می‌کند. همچنین اجرای بسته مداخلات به هنگام طلایی را با چهار هدف‌گذاری شناسایی، پوشش کامل، پوشش استاندارد و پوشش به هنگام بچه‌ها با نیازهای خاص آغاز شده که البته برای تحقق این بسته راه طولانی در پیش داریم.

وی افزود: برای اجرای این بسته وضعیت موجود را بررسی و وضعیت مطلوب را شناسایی کردیم؛ مطالعات تطبیقی در 12 محور نیز انجام و سند جامع مداخلات به هنگام تدوین شده است. با سازمان بهزیستی تفاهم نامه امضا شده و با وزارت بهداشت نیز برای شناسایی و غربالگری به موقع بچه‌ها تفاهم‌نامه امضا خواهد شد.

حسینی ادامه داد: تلاش بر این است که 32 اتاق سنجش با امکانات آکوستیک راه‌اندازی کنیم تا بچه‌های استثنایی زیر شش سال شناسایی شوند؛ در حال حاضر 42 درصد اهداف محقق شده است. امسال نیز 311 نفر از دانش‌آموزان با نیازهای ویژه در کنکور پذیرفته شدند که 11 درصد رشد نسبت به سال گذشته را نشان می‌دهد.

وی در خصوص بودجه سال آینده آموزش و پرورش استثنایی کشور نیز اعلام کرد: بودجه مسیر رشد داشته و 33 درصد نسبت به سال 99 رشد داشته است و امیدواریم با رایزنی‌های صورت گرفته بتوانیم این رشد را به 50 درصد برسانیم.

حسینی دیرآموزان را مظلوم‌ترین افراد در نظام آموزش و پرورش کشور برشمرد و گفت: این موضوع را به عنوان یک ضعف می‌پذیریم. شعار هفته جهانی معلولان این بود که «همه معلولیت‌ها آشکار نیست». اگر مداخله تخصصی و به هنگام داشته باشیم مشکلات بچه‌های دیرآموز رفع می‌شود به همین دلیل در مراکز اختلالات یادگیری از یک سال و نیم گذشته پذیرش پیش دبستانی‌های دیرآموز را در دستور کار قرار داده‌ایم.