دلیل تفاوت دیه و ارث بر حسب جنسیت چیست؟
کد خبر: 3914721
تاریخ انتشار : ۱۴ مرداد ۱۳۹۹ - ۲۰:۳۴
حجت‌الاسلام نصیری تشریح کرد:

دلیل تفاوت دیه و ارث بر حسب جنسیت چیست؟

استاد خارج تفسیر و فقه حوزه به چند سؤال در مورد عدم تساوی دیه زن، مرد و بردگان با دیگران پاسخ داد.

چرا دیه و ارث زن و مرد و برده و ازاد تفاوت دارد؟به گزارش ایکنا، حجت‌الاسلام والمسلمین علی نصیری، استاد خارج فقه و تفسیر حوزه علمیه، در فایل صوتی که 14 مردادماه در کانال مجازی وی منتشر شد، به سؤالاتی درباره دیه و ارث زن، پاسخ داد.
 
وی گفت: یک سؤال این است که چرا خداوند مرد را قوی‌تر از زن آفریده است که به خاطر این موقعیت اجتماعی باید دیه و ارث او دوبرابر زن باشد؟ سؤال دیگر این است که چرا دیه بردگان و افراد آزاد برابر نیست و سؤال سوم هم اینکه چرا موارد خاص در قرآن، استثنا نشده است، زیرا گاهی برخی زنان نقش بیشتری نسبت به مردان در اقتصاد خانواده دارند.
 
نصیری بیان کرد: در مورد سؤال اول باید گفت که چرایی در مورد عالم تکوین، عملاً جای خدا نشستن است. قرآن در آیه 23 انبیاء فرموده است: لَا يُسْأَلُ عَمَّا يَفْعَلُ وَهُمْ يُسْأَلُونَ؛ کسی از کارهای خدا سؤال نمی‌کند و دیگران هستند که مورد سؤال قرار می‌گیرند. 
 
وی افزود: مضاف بر این، ما خداوند را حکیم، خیرخواه و عادل علی الاطلاق و نیک‌اندیش و نیک‌مرام علی‌الاطلاق می‌دانیم و هر چه تکوین کرده، به نفع بشر است و اتفاقاً اگر عکس این مسئله بود، جای سؤال وجود داشت.
 
نصیری تصریح کرد: اگر آن قدرت و غلظتی که مرد دارد، زن می‌داشت، جای سؤال بود، زیرا نمی‌شود هر دو در یک سطح غلیظ باشند؛ در این صورت نمی‌توانستند کنار هم زندگی کنند. همچنین اگر هر دو المراة ریحانه بودند، باز امکان زندگی وجود نداشت.
 
استاد علوم قرآن  حدیث با اشاره به موارد استثناء در سؤال دوم، گفت: در تمامی قوانین دنیا تا جایی که ممکن است، تبصره برای آن وضع نمی‌کنند؛ هر کجا قانون باشد و تبصره بر آن خورد، تبصره مورد سوء استفاده خواهد بود؛ مثلاً بگوییم هیچ کسی نباید در کشور حقوق آن‌چنانی و نجومی بگیرد، مگر برخی افراد که استثنا می‌شوند، همین استثناء مشکل‌آفرین است؛ امروز بسیاری از فسادهایی که شاهدیم، به خاطر همین تبصره و استثنائات قانونی است.
 
بنیانگذار مؤسسه معارف وحی و خرد افزود: اگر ناگزیر از تبصره باشیم، چاره‌ای نیست؛ نمونه این مسئله در مورد روزه وارد شده است، ولی همین بیماری و ... به عنوان استثناء روزه چه میزان بهانه در اختیار برخی افراد برای فرار از روزه شده است.
 
وی با اشاره به آیه «الرِّجَالُ قَوَّامُونَ عَلَى النِّسَاءِ بِمَا فَضَّلَ اللَّهُ ...»، اضافه کرد: علت این قوامیت، تفضیل قدرت جسمی مرد بر زن و نفقه است؛ حال اگر خدا می‌خواست در قوامیت، استثناء بزند و به تبصره بپردازد، سنگ روی سنگ بند نمی‌شد، ضمن اینکه عمدتاً مردان از لحاظ جسمی و قدرت اقتصادی بر زنان غالبیت دارند.
 
نصیری در مورد بردگان هم اظهار کرد: برای برده دو مفهوم، یکی حقیقی و دیگری واقعی وجود دارد که منطبق بر هم نیستند؛ مراد اسلام از برده، تنها برده‌ای است که از میدان جنگ آن هم جنگی که معصوم در آن حضور دارد، اسیر شده و بعد هم با فرهنگ اسلامی آشنا و آزاد می‌شود.
 
استاد سطح عالی تفسیر و فقه حوزه علمیه، اظهار کرد: برده واقعی آن است که در تاریخ اسلام رخ داد؛ یعنی برده در متن جاهلیت است و افراد فراوانی فقط به خاطر آفریقایی، سیاه بودن، فقر و ... به بردگی گرفتار شدند مانند برده‌های سیاه آمریکا؛ یعنی اصلاً جنگی در کار نبوده است؛ حتی بردگانی که در فتوحات اسلامی، برده شدند، برده حقیقی نیستند، زیرا این جنگ‌ها مشروع نبوده است.
 
استاد حوزه علمیه بیان کرد: فتوحات اسلامی بدون اجازه و رضایت معصوم و حتی با مخالفت معصوم صورت گرفته است؛ لذا این بردگان حقیقی نبوده و واقعی بوده‌اند و قابل مقایسه نیستند؛ براین اساس کسی که با جنگ و ستیز به مقابله اسلام آمده و در جنگ اسیر می‌شود، برده حساب شده و تا زمانی که اسلام نیاورد و آزاد نشود، برده می‌ماند تا فرایند آزادی او اتفاق بیفتد.
 
استاد خارج تفسیر حوزه اضافه کرد: این مسئله مانند بچه‌ای است که از والدین کافر و ملحد متولد شده باشد و تا زمانی که ابراز اسلام نکند، ملحق به آنان است؛ این حکم به لحاظ ظاهری است و ما معامله برده با او می‌کنیم یا مانند مرتد که اگر توبه کند، باز هم حکم در حق او اجرا می‌شود ولو اینکه معفو(قابل عفو) باشد.
انتهای پیام
captcha