توصیه‌هایی برای خانواده‌ها در ایام قرنطینه خانگی

حجت‌الاسلام محمد شریف حسینی، مدیرعامل مركز صیانت از نهاد خانواده فارس در گفت‌وگو با ایكنا، با اشاره به شرایط شیوع كرونا و لزوم قرنطینه خانگی شدن خانواده‌ها به بیان نكاتی درباره این دوران به‌منظور بهتر شدن روابط خانوادگی پرداخت.

وی با بیان اینكه همواره و در هر مسئله اجتماعی، پیشگیری بسیار مفید و مؤثر و کم هزینه‌تر از درمان است، افزود: در این برهه زمانی خاص و قرنطینه شدن خانواده‌ها در منزل و رشد برخی از جرایم و آسیب‌های اجتماعی و بروز مناقشات و تنش در خانواده‌ها، توجه به نکاتی دارای اهمیت وافری است و می‌تواند دست‌مایه برنامه‌ریزی مسئولان امر قرار گیرد.

حسینی با تصریح اینكه مرکز صیانت از نهاد خانواده استان فارس و مؤسسه خانواده مطهر استان به مدیریت اعلام آمادگی می‌كند با تمام توان خود در این عرصه وارد شود، گفت: در چینش عناوین و توصیه‌ها سعی بر آن است تا به مهم‌ترین موارد اشاره شود و البته شمار‌ه‌گذاری بر مبنای درجه اولویت نیست که این امر نیاز به کارشناسی بیشتر و تشریح هدف از اجرای برنامه‌ها دارد.

مدیرعامل مركز صیانت از نهاد خانواده فارس، یادآور شد: همچنین برخی از مهم‌ترین ریزبرنامه‌ها و برنامه‌های کاربردی و اجرایی اشاره شده که قابلیت اجرایی شدن در حداقل زمان ممکن را دارد.

تهدید كرونا را تبدیل به فرصتی برای تحقق جهش تولید كنیم

وی بیان كرد: این نكته حائز اهمیت فراوان است که تهدید پیش‌آمده می‌تواند زمینه‌ای برای تحقق فرمایش مقام عظمای ولایت مبنی بر شعار سال با عنوان «جهش تولید» باشد.

حسینی در ادامه برخی از راهكارها را در این شرایط برشمرد و گفت: از آنجا که در متون اسلامی زمان و مدیریت آن بسیار مورد توجه قرار گرفته شده است، اکنون باید در زمان ایجاد شده (زمان فاصله‌گذاری اجتماعی و تعطیلی به واسطه شیوع بیماری کرونا) این زمان بی حد و اندازه را مدیریت کرد.  چنان‌که می‌توان در این زمینه،  چالش و تهدید را به فرصت و قوت مبدل ساخت. قطعاً این مهم محقق خواهد شد اگر برای آن برنامه‌ریزی مدونی داشته باشیم.

مدیر مؤسسه خانواده مطهر استان فارس با تأكید بر اینكه قطعاً یکی از اولویت‌های مهم بر مبنای آموزش و  آموختن است، گفت: از آنجا که اگر برنامه‌های آموزشی با محوریت معنویت برای خانواده‌ها مدنظر قرار گیرد برای تبیین و اثرگذاری معنویت تلاش و اهتمام بیشتر صورت می‌گیرد، حال آن‌که باید در برنامه‌های آموزشی هم به مؤلفه‌های روانی و اجتماعی و هم به مؤلفه‌های معنوی توجه شود.

وی، آموزش مهارت‌ها و آداب زندگی به‌صورت آنلاین (کلاس مجازی با ثبت‌نام قبلی) عکس نوشته، فایل‌های کوتاه ویدئویی، فایل‌های ویدئو فلش، اینفوگرافی، پادکست‌های صوتی و غیره، آموزش زبان‌های خارجی، آموزش ادبیات و متن‌های غنی داستانی و اسطوره‌های زبان فارسی در اشعار و متن‌های نثر و غیره و پاسخگویی به سئوالات مذهبی را از جمله این مؤلفه‌ها برشمرد.  

لزوم ارتقای سواد اجتماعی افراد

حسینی با بیان اینكه سواد اجتماعی و سواد تعامل از نکات کلیدی هستند که مهارت‌های فردی و اجتماعی زمینه‌ساز آن هستند، فهم و خوانش رفتارهای مسلم و مصلح موجب اجتماع سالم خواهد شد، گفت: آموزش و پرورش خانواده‌ها در بحث کشف توانایی‌ها، بازپروری و توانمندسازی توانایی‌ها و استعدادها، همچنین مهرورزی به اعضای خانواده در حکم جامعه کوچک و سلامت، تمرین و ممارست در چینش آداب اجتماعی وزین و سلامت، تزریق نشاط و روحیه‌بخشی در خانواده همه این موارد از جمله نکاتی است که در این فرصت مناسب می‌توان آن‌ها را جدی قلمداد کرد و از آن‌ها بهره جست.

مدیرعامل مركز صیانت از نهاد خانواده فارس همچنین ترویج مشاوره اینترنتی و مجازی با شناسایی مشاوران متخصص و متعهد و مشاوره رایگان برای خانواده‌های بی‌بضاعت به صورت روش‌مند، راه‌اندازی پایگاه مشاوره تلفنی را از دیگر مؤلفه‌های پیشنهاد برشمرد.

وی همچنین پیشنهادهایی برای بهبود روابط زوجین و همچنین روابط والدین با فرزندان را بیان كرد و گفت: درک مؤلفه‌هایی چون گذشت و بخشش، صبر، تحمل و درک متقابل از یکدیگر، آموزش دادن در خصوص توانایی تحمل تفاوت‌های فردی یکدیگر، عشق ورزیدن به همدیگر و همچنین بالا بردن روح معنویت خواهی در خانواده و درخواست از زوجین موفق جهت معرفی خودشان در یک کلیپ کوتاه و انعکاس علل موفقیت آنان از جمله این راهكارها هستند.

حسینی با بیان اینكه زوجینی که مشکلات دارند و توانستند بر مشکلات پیروز شوند، راهکارهای تجربی خودشان را بیان کنند، تقویت سبک زندگی اسلامی و ارتباط تنگاتنگ آن با قناعت و عدم اسراف و ترویج راهکارهای عملی این عرصه، ارتقای مهارت‌های فردی و اجتماعی فرزندان و مهارت‌های زندگی مشترک ویژه زوج‌های جوان، توجه به آستانه تحمل پائین افراد و آموزش‌های ویژه برای مادران و دختران را از دیگر راهكارها و پیشنهادات در این رابطه برشمرد.

پیشنهاداتی برای كمك به اقتصاد خانواده‌ها

مدیرعامل مركز صیانت از نهاد خانواده فارس همچنین به بیان پیشنهاداتی برای بهبودبخشی و  کمک به اقتصاد و معیشت خانواده پرداخت و گفت: می‌توان از این زمان حاصل شده، بهره برد تا به فراگیری مهارت‌های کاربردی دست یافت، پیشه، مهارت و حرفه‌هایی که سبب کسب رزق و روزی حلال خواهد شد، بی‌شمارند. کسب و کارهای کوچک و بزرگ که می‌توان آن‌ها را بررسی کرد و به مطالعه و مهارت‌آموزی آن مشغول شد. همچنین از مهارت‌های خود فرد می‌توان جهت کسب درآمد استفاده کرد.

وی اظهار كرد: در زمان حاضر، با توجه به نیاز جامعه باید به کسب و کارهای نوین و نوپا مورد توجه قرار گرفته است که این مهم در کشور ما به‌صورت مستمر و هدفمند نزدیک به یک دهه است، فعالیت چشم‌گیری داشته است، حال با شرایط پیش‌رو می‌توان از کسب و کارهای نوپا و استارتاپی(مثل اسنپ،  تپ سی و...) استفاده  حداکثری داشت و به وسیله آن نیازها را رفع و محدودیت‌ها را  حذف کرد.

حسینی با بیان اینكه کسب و کارهای نوپا با این شرایط می‌توانند بسیار پر شتاب رشد کنند و موجب چرخه اقتصادی سلامت باشند، گفت: همچنین  بسط دادن صنعت تکنولوژی با نیاز خانواده از این جمله موارد است.

وی همچنین به آموزش کسب و کارهای اینترنتی توصیه كرد و گفت: خانواده‌ها مهارت‌های خود را اعلام کنند به یک سامانه و کار خانگی درآمدزا متناسب و همچنین پیشنهاد آموزش مجازی تولید صنایع دستی و مشاغل خانگی درآمدزا و البته تزئینی برای بانوان نیز می‌شود. تهیه مواد اولیه ارزان قیمت ایرانی برای خانواده‌ها با حذف واسطه‌ها به‌منظور تأمین نیازهای معیشتی و تولید مشاغل خانگی، ترویج فرهنگ به‌دست آوردن رزق حلال، مشارکت اعضای خانواده در ارتقای اقتصاد و معیشت خانواده و پرهیز از گداپروری از دیگر پیشنهاداتی بود كه حسینی آن‌ها را مطرح كرد.

مدیرعامل مركز صیانت از نهاد خانواده فارس با اشاره به بعد سلامت و بهبودبخشی سرانه ورزش در خانواده نیز گفت: از آنجا که ورزش در نهاد خانواده با توجه و تعمق به اینکه  بهداشت روانی نسل‌های جامعه در گرو تأمین بهداشت روانی نظام سلامت خانواده است، بنابراین اهمیت دادن به سلامت روان خانواده از اهمیت ویژه برخوردار است و باید این مهم نهاینه شود. به بیانی دیگر باید خانه  به مثابه محیطی امن برای اعضای خانواده مبدل شود.

وی یادآور شد: ورزش تنها سلامت جسم نیست بلکه سلامت روح است و اجتماع کوچک خانواده باید در سلامت کامل باشد و این زمان فرصت مناسبی برای نهادینه ساختن این اندیشه است.

حسینی همچنین اهمیت توجه به ورزش‌های آرامش بخش و تمرکزدهنده مانند تای چی (ووشو) با استفاده از فضای مجازی و آموزش اساتید متخصص و متعهد یادآور شد و گفت: هدفمندسازی و اصلاح سفرهای درون شهری یکی از دیگر نکات مثبتی می‌تواند باشد که افراد خانواده باید آن را  فرا بگیرند، حذف سفرهای اضافی درون شهری موجب اتفاقات خوشایند بی‌شماری از قبیل جلوگیری از ترافیک، جلوگیری از هدررفت سرمایه اجتماعی و سرمایه مالی، کاهش آلودگی هوا و در این برهه زمانی شکستن زنجیره انتقال ویروس کرونا خواهد شد. به‌عبارتی ترویج مستمر و به هرشکل ممکن پویش در خانه بمانیم همراه با افزایش امید و توجه به پویش کرونا را شکست می‌دهیم.

وی، اهمیت فرهنگ‌سازی مطالعه و بهبود سرانه مطالعه جامعه را یادآور شد و به تبیین نكاتی درباره خانواده و مدیریت فضای مجازی پرداخت و گفت: مهارت بهره‌گیری از فضای مجازی، ضوابط و قواعد استفاده از فضای مجازی در خانواده، امنیت و سلامت محتواها، تولید محتوای مناسب و متناسب با نیاز مخاطبین و استفاده از فضای live  در اینستاگرام در آموزش‌های آنلاین از جمله مواردی است كه باید به آن‌ها توجه شود.

مدیر مؤسسه خانواده مطهر فارس همچنین بر اهمیت توجه به آداب و سنن در خانواده نظیر صله رحم، نقش بزرگان در اصلاح ذات‌البین، مدیریت تفاوت‌های فرهنگی زوجین را یادآور شد و برگزاری مسابقات و سرگرمی و نشاط در خانواده‌ها را از دیگر توصیه‌ها در این شرایط برشمرد.

به گفته وی، مسابقات در فضای مجازی، پیامکی، هوش و سرگرمی، ارسال ویدئوهای انگیزشی و برگزاری جشنواره‌های مجازی در دو بخش کودک و نوجوان و بزرگسال( مانند آثار خلاقانه در زمینه نقاشی، آشپزی و ...) از دیگر پیشنهادات در این عرصه هستند.

مهم‌ترین بعد زندگی، بعد معنوی است

حسینی با بیان اینكه همچنین مهم‌ترین بعد زندگی، بعد معنوی است، گفت: زمان پیش‌رو می‌تواند فرصتی باشد برای شناخت و رسیدن به تعالی، فرصتی گران بها برای رشد معنوی که در حیات اجتماعی مؤثر خواهد بود.

مدیرعامل مركز صیانت از نهاد خانواده فارس تأكید كرد: توجه به این نکته ضروری است که آموزه‌های دینی همیشه ما را به صبر و شکیبایی دعوت داشته است و می‌توان از این بستر زمانی، جهت تاب‌آوری و درک معنای صبر و بردباری پی برد.

وی گفت: برای رسیدن به کمال و تکامل لازمه آن داشتن مؤلفه‌هایی چون  صبر و بردباری است، گذشت از جمله بسترهایی است که در سالم زیستی و بهزیستی زندگی نقش پررنگی ایفا می‌کند و از واکنش‌های تکانشی و آسیب‌زا و گسترش تنش پیشگیری می‌کند و امکان تدمل و پیدا کردن شیوه صحیح حل مسئله را فراهم می‌کند.

حسینی ادامه داد: بنابراین با توجه به اینکه رفتارهای معنوی اعضای خانواده تجلی سبک زندگی افراد است و  بر گرفته از باورهای معنوی عمیق آن‌هاست زمینه‌ساز بسترهایی است که به فرد و خانواده در  برخورد موفقیت‌آمیز با پیشامدهای پیش‌بینی شده و پیش‌بینی نشده زندگی کمک کرده و با بهره‌مندی از روح قناعت، عزت نفس و نگاه مثبت به مسائل زندگی به آن‌ها در رسیدن به سطح عمیق‌تری از رضایت‌مندی و رشد قابلیت  بخشیده است. چنانکه رفتارهای معنوی همچون انجام فرایض، برای فرد پیامدهای روان‌شناختی و اجتماعی به دنبال دارد که فرد را در انجام مسئولیت‌ها و نقش‌های مختلف یاری می‌کند و این پیامدها در جنبه‌های مختلف زندگی خانوادگی مشهود خواهد بود.

عضو جامعه روحانیت شیراز همچنین پویش‌های تصحیح اعتقادات به‌خصوص در زمینه مهدویت و خداباوری و قیامت باوری و رصد شبهات، روشنگری و پاسخ به شبهات به‌صورت مستدل همراه با استدلالات متقن عقلی و علمی را از دیگر مواردی دانست كه باید بدان‌ها توجه كرد.