ابوالفضل ورمرزیار، نویسنده و پژوهشگر نمایشهای آئینی، در گفتوگو با خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) گفت: از روایات و احادیث منقول از ائمه معصومین(ع) به روشنی میتوان به پیوند ناگسستنی نوروز با باورهای دینی و اسلامی پی برد و در صورت درک درست این رابطه، زمینه مناسبی را برای تولید آثار گوناگون فرهنگی و هنری که موجب مانایی این مفاهیم ارزشی میشود، پدید آورد.
وی گفت: از آنچه براساس مطالعه در زمینه باور ایرانیان باستان استفاده میشود، نوروز در عین طراوت و تحولی که در طبیعت ایجاد میکند، به نوعی پاسداشت مقام درگذشتگان و ارواح پاک آنها بوده است؛ چیزی که از قدیمالایام و 5 روز مانده به تحویل سال در آئینی به نام «خمسه مستسرقه» اتفاق میافتد و مردم با خوراکی و روشن کردن چراغ و یا آتشی با حضور بر سر مزار درگذشتگان خود جای آنها را در این روز باشکوه گرامی میدارند که این رویه بعدها و با ظهور اسلام در ایران تبدیل به آئین زیارت اهل قبور در پنجشنبه آخر سال شده است.
تأکید پیامبر(ص) و سایر بزرگان دینی بر پاسداشت نوروز
این پردهخوان آئینی و مذهبی با اشاره به اینکه نوروز از منظر بزرگان دین اسلام و در رأس آنها پیامبر خاتم(ص) نیز گرامی داشته شده است، گفت: در بیان و رفتار هر یک از 14 معصوم(ع) در مواجهه با نوروز و آغاز فصل بهار حکایتی موثق نقل شده است و به طور مثال پیامبر اکرم(ص) دگرگونی طبیعت حاصل از فرارسیدن بهار را تذکری به مؤمنان برای یاد کردن از رستاخیز و زنده شدن مردگان با بیان این عبارت که «اذا رأیتم الربیع فاکثروا ذکر النشور» (چون بهار را دیدید، بسیار از روز حشر یادکنید) دانستهاند.
وی ادامه داد: نقل است که همزمان با بهار طبقی از شیرینی و مواد خوراکی را به نزد امام علی(ع) می آورند، ایشان سبب آن را جویا میشوند و میگویند: «نوروزنا کل یوم» و یا امام جعفرصادق(ع) که تعبیر زیبایی از نوروز دارند با این عبارت که «نوروز روزی است که در آن شرک نورزیم و عدالت را پاس داریم».
حوادث عظیم دینی همگی در نوروز رخ دادهاند
ورمرزیار تصریح کرد: در پژوهشهایی که در زمینه اهمیت نوروز در آئین اسلام به انجام رساندم به مواردی جالب برخورد کردم که همگی استخراج از احادیث و روایاتی است که از ائمه اطهار(ع) نقل شده است و در همه آنها به حوادثی اشاره شده که همگی مصادف با نوروز بودهاند؛ همانند پهلو گرفتن کشتی نوح(ع)، بت شکستن ابراهیم(ع)، پاکسازی خانه کعبه از لوث بتها توسط علی(ع) که بر شانههای پیامبر(ص) ایستاده بودند، فتح مکه و واقعه غدیر خم.
نویسنده نمایش دینی «روز چهلم» گفت: وقوع این حوادث براساس این روایات موثق از بزرگان دین پیوند نوروز با باورهای اعتقادی و دینی ما مسلمانان را دوصدچندان میکند و میتوان علاوه بر پرداختن به آئینهای نوروزی که اغلب شکل و شمایل نمایشی دارند و در تمامی آنها نشانههایی از وجوه اعتقادی ایرانی و اسلامی به چشم میخورد، با پرداخت مناسب نمایشی نسبت به هر یک از این حوادث مذکور، آثار فاخری در تجلیل و گرامیداشت فصل بهار تولید کرد.