چگونه خبر ابتلا به كرونا را به افراد بگوییم

اغلب وقتی با اتفاقات و حوادث ناگواری مانند بیماری روبه‌رو می‌شویم و یا در شرایطی که احساس کنترل روی موقعیت نداریم، اوضاع برایمان غیرقابل پیش‌بینی می‌شود.

نمونه ای از این موقعیت غیرقابل کنترل ابتلا به کروناویروس در شرایط فعلی است که پیشنهاد می‌شود، خبر ابتلای افراد به کروناویروس را اینگونه بیان کنیم:

۱- پیش از هر چیز، مطمئن شویم که این خبر کاملاً درست است و براساس حدس، گمان و نشانه های بالینی صحبت نکنیم.

۲- لحن‌مان باید آرام، صادقانه و حاکی از همدردی باشد.

۳- باید در نظر داشت که خبر و اطلاعات باید از روی بی‌طرفی و عادلانه باشد؛ به فرد مبتلا برچسب بی‌خیال، بی‌مسؤلیت و طعنه عدم رعایت نکات بهداشتی نزینم.

۴- پیش از گفتن خبر به بیمار هشدار بدهیم؛ به‌عنوان نمونه بگوییم «من متأسف هستم که حامل یک خبر بد برای شما هستم» یا «متأسفم که می‌خواهم یک خبر نامطلوب به شما بگویم».

۵- در مورد اخبار مربوط به بیماران بهتر است که پزشک معالج اطلاع‌رسانی کند و در صورت عدم حضور پزشک، کارکنان بهداشتی و درمانی و یا افراد بزرگتر خانواده با توجه به شرایط بیمار، اطلاع‌رسانی لازم را انجام دهند.

۶- در مکالمه‌های تلفنی، منابع حمایتی شنونده را بررسی کنیم؛ مانند «اكنون کجا هستید؟» یا «کسی همراهتلان هست؟»؛ اگر بیمار در حال رانندگی، کار در ارتفاع، کنار آب، آتش یا مناطق پُرخطر است، بگوییم «بعدا با شما تماس می‌گیرم».

۷- بهتر است شنونده خبر ابتلای خود به بیماری را در حضور کسانی بشنود که خودش دوست دارد آن‌ها حضور داشته باشند، این خبر را در جمع بیان نکنیم.

۸- از قطع مکرر گفت‌وگوها به دلایل مختلف بپرهیزیم.

۹- بهتر است برای گفتن خبر بیماری، موضوع بحث را با آن چه فرد شنونده و نزدیکان او درباره آن اطلاع دارند، آغاز کنیم.

۱۰- از به کار بردن واژه‌های فنی و اصطلاحات علمی بپرهیزیم.

۱۱- از بیماری، اَنگ‌زدایی کنیم؛ بگوییم «شما به بیماری کروناویروس مبتلا شده‌اید»، نگوییم «شما کرونا گرفته‌اید»، یا «کرونایی هستید».

۱۲- هیجان بیمار را کاهش دهیم، تمرکز بر احساس مخاطب و داشتن پاسخی همدلانه اهمیت فراوانی دارد.

۱۳- واکنش‌ها و احساساتی که ابراز می‌کند را تأیید کرده و احترام بگذاریم.

۱۴- دشوارترین چالش‌ها در اعلام خبر نامطلوب پاسخ مناسب به احساسات مخاطب است؛ واکنش‌های مخاطب می‌تواند از سکوت گرفته تا باور نکردن، گریه، عصبانیت و حتی توهین باشد و واکنش‌های احساسی که مخاطب اغلب بر اساس شوک، انزوا، اندوه بروز می‌کند و گوینده می‌تواند با احساس حمایتی که به او عطا می‌کند، همدلی خود را نشان دهد.

برای نمونه بگوییم«می‌دانم الان حس خوبی ندارید»، «درک می‌کنم شرایط خوبی نیست»،‌ «این بیماری ممکنه برای هر کدام از ما پیش بیاد»، «تعداد بسیاری به این بیماری مبتلا شده و بهبود یافته‌اند» و «بسیاری از بیماری‌ها با پیشرفت علمی پزشکی قابل درمان هستند».

۱۵- وقت کافی در اختیار شنونده و همراهان او قرار دهیم تا بتوانند تمام احساسات فوری و آنی خود را ابراز کنند.

۱۶- اطلاعات راجع به بیماری و اینکه اكنون باید چکار کند را در بخش‌های کوچک و کم کم بیان کنیم؛ برای نمونه بگوییم«اگر سرفه داشتی، می‌توانی مایعات گرم بنوشی و در هوای باز قرار بگیری».

۱۷- اگر احساس کردید که واکنش‌های هیجانی زیاد است، او را تنها نگذاریم و یک حامی برایش انتخاب کنیم.

۱۸- اگر در مکالمه تلفنی واکنش هیجانی تند و آسیب زننده‌ای را احساس کردیم، تماس خود را ادامه داده تا بیمار به آرامش نسبی برسد و پشت تلفن بمانیم.

۱۹- به بیمار بگوییم که واکنش‌های فعلی او طبیعی است.

۲۰- مطمئن شویم بیمار و همراهانش، اطلاعات ارائه شده از سوی ما را به‌خوبی شنیده و درک کرده باشند؛ می‌توان از او پرسید که نخستین کاری که باید انجام دهد چیست؟ به‌عنوان نمونه قرنطینه خانگی، رعایت فاصله فیزیکی، ماسک زدن و عدم حضور در تجمعات

۲۱- به او اطلاع دهیم که کارشناسان سلامت روان شبکه بهداشت و درمان می‌توانند به شما و خانواده‌تان در زمینه کنار آمدن با بیماری و کاهش استرس و نگرانی‌تان کمک کنند.

قاسم ریحانی، مسؤل واحد سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد مرکز بهداشت شهرستان داراب