ضمانت واسپاری شغل انبیا به معلمان چگونه رصد می‌شود
گروه جامعه ــ یک دكترای علوم تربیتی با تأکید بر اینکه کنکور صرفاً مهارت‌های دانشی معلمان را مورد ارزیابی قرار می‌دهد. در حالی که معلم باید صلاحیت‌های تربیتی، نگرشی و مهارتی رفتاری نیز داشته باشد، گفت: مصاحبه استخدامی جذب معلمان همراه با کیفیت کافی نیست و توان بررسی شایستگی‌های رفتاری و نگرشی معلمان را ندارد.
فرامرز محمدی‌پویا، دكترای تخصصی علوم تربیتی، در گفت‌وگو با ایکنا؛ به ارزیابی عملکرد دانشگاه فرهنگیان در زمینه آموزش مهارت‌های تربیتی، اخلاقی و فرهنگی پرداخت و گفت: جذب در دانشگاه فرهنگیان به دو شیوه بهره‌مندی از کنکور ویژه این دانشگاه و همچنین استخدام فارغ‌التحصیلان سایر دانشگاه‌ها در مواردی که با کمبود معلم مواجه باشند انجام می‌شود، اما بر این دو شیوه انتقاداتی وجود دارد که در سه زمینه کنکور، آموزش‌های چهار ساله و آموزش‌های ضمن خدمت قابل بررسی است.
عضو هیئت علمی دانشگاه بوعلی‌سینا نخست به مرحله کنکور و چالش‌هایی که در این زمینه به منظور آموزش مهارت‌های تربیتی و فرهنگی به معلمان وجود دارد، اشاره و بیان کرد: اولین ایراد آن است که سقف سنی پذیرفته‌شدگان دانشگاه فرهنگیان تا سن 22 سالگی است. البته این رقم طی سال 96 ارتقا پیدا کرد، ولی پیش از آن برای جذب سقف سنی 20 سال در نظر گرفته شده بود. دانشجوی 18 سالهای که از روز نخست تحصیل در دانشگاه سابقه سنوات خدمت پیدا می‌کند، در 48 سالگی که اوج پختگی و بلوغ فکری افراد است، بازنشسته می‌شود.
محمدی‌پویا این بازنشستگی زودهنگام را دارای تبعاتی خواند که از جمله آنها جذب مدارس غیرانتفاعی شدن است و گفت: همین امر باعث می‌شود مدارس غیرانتفاعی از مزیت رقابتی معلمان با تجربه و پیشکسوت برخوردار باشند و ناخواسته اصل سوم و 30 قانون اساسی، که مبتنی بر فراهم کردن دوره آموزش رسمی و عمومی رایگان تا پایان دروه متوسطه است، نادیده گرفته شود.
این دکترای علوم تربیتی بر ضرورت استفاده از معلمان بازنشسته نخبه در سیستم آموزشی کشور به لحاظ تجربیات ارزنده علمی و تربیتی که دارند تأکید و تصریح کرد: در این میان معلم 22 سالهای بر سر کلاس درس حضور پیدا می‌کند که تفاوت سنی چندانی با دانش‌آموزان ندارد. اگرچه این قرابت سنی می‌تواند سبب درک دوطرفه بین معلم و دانش‌آموز شود و گسست نسلی رخ ندهد، ممکن است توان اداره کلاس و دانش‌آموزان برای معلم وجود نداشته باشد. در این راستا نیاز به ارائه آموزش‌های ضمن خدمت بیش از پیش احساس می‌شود تا از این مزیت قرابت سنی بتوان بیشترین بهره را برد.
مهارت‌های تربیتی و نگرشی معلمان چگونه آزموده می‌شود؟
محمدی‌پویا به موضوع صلاحیت‌های حرفه‌ای معلمان اشاره و بیان کرد: کنکور صرفاً مهارت‌های دانشی معلمان را مورد ارزیابی قرار می‌دهد. در حالی که معلم باید صلاحیت‌های نگرشی و مهارتی رفتاری نیز داشته باشد. در این راستا پس از برگزاری کنکور از برگزیدگان مصاحبه عملی نیز به عمل می‌آید، اما این مصاحبه همراه با کیفیت کافی نیست و توان بررسی شایستگی‌های رفتاری و نگرشی معلمان را ندارد.
عضو هیئت علمی دانشگاه بوعلی‌سینا در ادامه سخنان خود از بازه چهار ساله آموزش معلمان در دانشگاه فرهنگیان سخن گفت و اظهار کرد: با توجه به کمبود معلم در مدارس، طرحی ارائه شده است که در آن طول دوره آموزشی معلمان از چهار سال به سه سال کاهش می‌یابد و از زمان فصل تابستان نیز برای ارائه محتواهای آموزشی استفاده می‌شود. آیا این کاهش یک ساله و 25 درصدی زمان تحصیلی به کیفیت آموزشی لطمه وارد نمی‌کند؟ در اساسنامه دانشگاه فرهنگیان پنج هدف عمده بیان شده است، اما باید دید این کاهش زمان تحصیل به روند رسیدن به اهداف مدنظر آسیب وارد نمی‌کند؟
چه کسانی معلمان را پرورش می‌دهند؟
این کارشناس عرصه تعلیم و تربیت به نقش تأثیرگذار اعضای هیئت علمی دانشگاه فرهنگیان در تربیت نیروی زبده‌ای که علاوه بر صلاحیت‌های علمی به شایستگی‌های تربیتی، فرهنگی، اخلاقی و نگرشی نیز مزین باشد اشاره و تصریح کرد: در مبانی فکری مسلمان معلمی شغل انبیا محسوب می‌شود، اما باید دید در دانشگاه فرهنگیان چه کسانی معلمانِ معلمان هستند. این افراد باید از تخصص‌های علمی و اخلاقی بالایی برخوردار باشند، در صورتی که در برخی موارد گلایه‌هایی از توان و تخصص ناکافی اعضای هیئت علمی دانشگاه فرهنگیان وجود دارد.
محمدی‌پویا در بخش سوم سخنان خود موضوع آموزش‌های ضمن خدمت را از دیگر چالش‌های پیش روی تحقق هدف افزایش مهارت‌های تربیتی و نگرشی معلمان برشمرد و تصریح کرد: این آزمون‌ها از سوی شرکت‌های خصوصی برگزار می‌شود و به واسطه برگزاری در فضای مجازی، امکان تقلب وجود دارد؛ بدین جهت برخی معلمان به واسطه آسودگی از قبولی در آزمون، از فراگیری مبانی آموزشی ارائه‌شده سر باز می‌زنند.
جذب معلم از فارغ‌التحصیلان سایر دانشگاه‌ها در مواردی که سیستم آموزش و پرورش با کمبود معلم روبروست، راه حلی دیگر برای جذب معلم بود که محمدی‌پویا بدان اشاره کرد و افزود: در این میان فارغ‌التحصیلان باید به منظور دریافت آموزش‌های مرتبط با مهارت‌های علمی، ارتباطی و نگرشی دوره یک ساله مهارت‌آموزی را طی کنند اما در سالهای گذشته این دوره تا یک ماه و نیم نیز کاهش پیدا کرده بود. اگرچه طی سال گذشته این روند بهبود پیدا کرده است اما در سالهای قبل‌تر، معلمانی پا به سیستم آموزش و پرورش گذاشتند که آموزش‌های لازم را کسب نکرده بودند.
عضو هیئت علمی دانشگاه بوعلی‌سینا با ابراز تأسف از اینکه بسیاری از دانشجو معلمان با سند تحول بنیادین آموزش و پرورش آشنایی ندارند، تصریح کرد: این امر به کوتاهی در ارائه مهارت‌های تربیتی مربوط می‌شود.
انتهای پیام
